DOLOMİT NEDİR(Dolamit,Dolomite)
Dolomit, kireçtaşında (CaCO3) Ca ile beraber Mg’un yerelması ile oluşan bir mineraldir. Özgül ağırlığı Mg oranına bağlı olarak 2,71 ile 2,87 Ton/m3, sertlig ise 3,5-4 arasındadır. Dolomitin; ham dolomit, kelsinedolomit ve yanmış dolomit olarak kullanım şekilleri vardır. Dolomit, basta demir-çelik sanayi olmak üzere cam, seramik, boya, gübre, tuğla, çimento ve inşaat sanayilerinde, tarımda toprak ıslahı gibi çok geniş bir alanda kullanılmaktadır. Dünya’da ve Türkiye’de oldukça geniş bir yayılıma sahip olup rezerv problemi olmayan bir mineraldir.120 milyon ton civarında olan dünya üretiminin yarıya yakını ABD’de gerçekleştirilmektedir. ABD’nin dışında İngiltere Avusturya, Belçika, Japonya, Polonya, İspanya, Kanada,Brezilya, Almanya ve Avustralya yılda 1 milyon tonun üzerinde dolomit üreten ülkelerdir. Dünya’da 3 milyon tonun üzerindekiihracatın 2 milyon tonunu Belçika ve Kanada yapmaktadır. 2 milyon ton civarındaki ithalatın ise 1,3 milyon tonu Japonya tarafından yapılmaktadır. Dünya’da dolomit büyük miktarlarda ve çok değişik sektörlerde kullanılmasına rağmen Türkiye’de üretimin çok önemli bölümü sadece demir-çelik ve cam sanayinde kullanılmaktadır.
Kullanım Alanları
Fiziksel ve kimyasal yapısına bağlı olarak dolomitin 30’dan fazla kullanım alanı vardır. Fiziksel nitelikleri itibariyle dolomit özellikle yol inşaatlarında (karayolu, demiryolu) ve beton yapımında kullanılmaktadır. Kimyasal niteliklerinden istifade söz konusu olduğunda ise çok daha geniş bir kullanım alanı ortaya çıkmaktadır. İçerdiği MgO’den dolayı dolomit ziraatta (gübre yapımında, toprak ıslahında), tuğla, çimento, Dolomitik sönmemiş kireç, cam, soda sanayinde kullanılmaktadır. Basta boya olmak üzere kimya sanayicinde de dolgu maddesi olarak önemli bir hammaddedir. Ayrıca filtrasyon işlemleri alkali ve ferrosilicon imali ve gene kimya sanayicinde beyazlatıcı olarak önemli bir kullanım alanı vardır. Fakat asil önemli tüketim alanı Demir-Çelik sanayimdir. Bu sektörde asil olarak refrakter malzeme imalinde ve cüruf yapıcı flux olarak kullanılmaktadır. Son zamanlarda refrakter alarak yüksek fırınların astarlanmasında ateşe dayanıklı tuğla yapım sırasında manyezitin yerini dolomit almış bulunmaktadır. Yurtiçinde ise refrakter malzeme olarak dolomit ilk olarak 1954 yılında T.D.Ç. İsletmelerinde kullanılmıştır. Günümüzde ise bu maksatla bazik usulle çalışan bütün dökümhanelerde kullanılmaktadır. Demir-Çelik sanayicinde flux olarak kullanıldığında cüruf yapıcı özelliğinin yanında basta kükürt olmak üzere istenmeyen empüritelerin cürufa geçmesini temin etmesi ile çok önemli bir hammadde özelliğindedir. Bunun yanında son on yıl içinde peyzaj sektöründede yoğun olarak kullanılmaktadır.
Türkiye’de Bulunuş Şekilleri
Dolomit Türkiye’de Kambriyen’den Tersiyer’e kadar oldukça uzun bir yaş aracılığında bulunur. Coğrafik olarak ta oldukça yaygındır. Hemen hemen her yörede az veya çok miktarda dolomit zuhuruna rastlamak mümkündür. Dolomit, kireçtaşlarında Ca’un yerini kısmen Mg’un alması ile oluşur. Bu yüzden bu iki kayaç grubu daima bir arada bulundukları gibi birinden diğerine de kolaylıkla geçiş gösterirler. İyi bir dolomitte MgO miktarı % 20 civarında olmaktadır. Türkiye’de bulunan dolomitler sanayide kullanılabilir nitelikte olup genellikle demir içerikleri düşüktür.
Rezervler
Ülkemizde dolomit coğrafik olarak oldukça geniş bir yayılım göstermektedir. Buna rağmen dolomit etütleri devam ettirildiği sürece ortaya daha çok sayıda dolomit yataklarının çıkacağıda açıktır. En azından mevcut yataklar ülke ihtiyacını uzun yıllar rahatlıkla karşılayabilecek durumdadır. Günümüzde üretim yapılan veya yapılmayan değişik büyüklükte bir çok dolomit yatağı mevcuttur. Mikronize Ebatlar 0-100mm 0-200mm 0-500mm 500-1200mm 1200-1700mm 1200-2000mm.
created with
WordPress Website Builder .